دان ومسائل مربوط به آن

اکثر مرغداران اطلاعات زیادی در مورد فرمول دانی که به طیور میدهند ندارند و مسئولیت اصلی شان تنها نظارت برتمیز بودن دان و مقدار کافی آن می باشد .این مسئله در نوع خود موضوعی مهم است و فاکتورهای متعددی بر آن موثرند.

حمل دان:
توصیه می شود که همیشه از دان تازه استفاده گردد .بهتر است دان هفته ای یکبار به مرغداران تحویل شود .سیلوهای دان باید ظرفیتی به اندازه مصرف یک هفته طیور به اضافه 2 روز ذخیره داشته باشند . سیلوهای ذخیره دان باید در بیرون سالن نصب شود تا رانندگان تانکر حمل دان وارد سالن نگردند.

تمیز بودن کامیون حمل دان:
در طرح مرغداری برنامه های متعددی برای پاکیزگی کامل و عاری بودن طیور از بیماریها در نظر گرفته شده اند .هر شخص قبل از ورود به سالن باید دوش گرفته و لباس تمیز بپوشد ولی چگونه می توان کامیون حمل دان را تا هنگام تحویل دان بطور کامل ضدعفونی کرد؟

یکی ازمهمترین مشکلات مدیریت مرغداری حل همین مسئله است .برای ضد عفونی نمودن چرخها، کامیون باید از حوضچه ضدعفونی که دارای آب به اضافه محلول ضدعفونی کننده بادوام است عبورنماید .اگر چه ضد عفونی نمودن کامل کامیون حمل دان غیر ممکن می باشد، ولی باید فوق العاده دقت شود که ضد عفونی کامیون در حدامکانات موجود به نحو احسن انجام گیرد و عوامل بیماری زا به مرغداری راه نیابد.

دان اولیه:
در 6هفته اول دوران پرورش لازم است که دان در تمام اوقات در اختیار جوجه ها قرار گیرد . در خلال چند روز اول زندگی باید دان به آسانی در دسترس جوجه ها باشد و این موضوع از اهمیت ویژه ای برخوردار است .معمولاً در این دوره از درب کارتن حمل جوجه ها بطور وارونه و یا از سینی های مشابه به عنوان دانخوری استفاده می شود، چون دانخوریهای پهن و بزرگ مناسبترین دانخوری در این شرایط می باشند .هرکدام از این دانخوریها برای 100 قطعه جوجه کافی است .گاهی از شانه های حمل تخم مرغ نیز استفاده می شود .تعداد 2 عدد شانه تخم مرغ برای 100 قطعه جوجه کافی است .دان اولیه باید تقریباً 3 ساعت پس از ورود جوجه ها در تمام سطح دانخوری پاشیده شود .دان باید تمیز باشد، از اینرو بهتر است درروزهای اول مرتباً مقادیر کم دان در داخل سینی ها ریخته شود.
کل جوجه ها باید دان بخورند . بایدمراقب بود که در مرحله شروع پرورش، کل جوجه ها دان بخورند .به این منظور باید روی دانخوریها نور کافی وجود داشته باشد تا جوجه های جوان بتوانند به آسانی دان مصرف نمایند . دمای سالن باید به اندازه کافی بالا باشد تا جوجه ها برای گرم شدن به زیر مادر مصنوعی تجمع نکنند و بتوانند دان مصرف نمایند .دانخوریها را در خارج از لبه چتر مادر مصنوعی قرار می دهند تا نور کافی به آنان تابیده شود و دان نیز خشک نگردد.

کنترل جوجه های گرسنه:
بعضی از جوجه ها در یادگیری طرز مصرف دان دچار اشکال هستند و این امر باعث پیدایش جوجه های گرسنه می شود .به این منظور باید جوجه هائی را که ترسو بنظر می رسند کنترل کرد که چینه دانشان پر از دان باشد .در روز اول چند ساعت پس از شروع مصرف دان باید چینه دان بزرگ و پر از دان باشد .اگر همه جوجه ها دان مصرف نمی کنند باید دقت نمود که اشکال در چیست و آنرا رفع نمود.

پیشگیری از چسبندگی مقعد:
در بعضی از مجتمع های پرورش طیور و در خلال بعضی از فصول سال مدفوع جوجه ها آبکی بوده و طی چندروز اول مصرف دان به عارضه چسبندگی مقعد دچار می شوند .اغلب اوقات این مشکل را می توان بامصرف ذرت خرد شده (گندم یا مایلو خرد شده) بعنوان بخشی از اولین جیره غذایی حل نمود .بهتر است که ذرت ابتدا بوسیله یک غلطک خرد شود، سپس الک گردد تا ذرات خرد شده بمانند و آرد این مجموعه حذف شود .ذرت خرد شده باید روی دان اولیه ریخته شود .هیچگاه از غذای ذرت خرد شده به تنهائی استفاده نکنید .تغذیه از ذرت خرد شده فقط برای دو روز است و برای هر 100 قطعه جوجه در مدت 2 روز میزان 5/4 کیلوگرم ذرت خرد شده لازم می شود.